Unikalny kościół ewangelicki w Raszągu.

Rasząg jest niedużą miejscowością, położoną w malowniczych okolicznościach przyrody. Tu, na wzgórzu i wydawałoby się na końcu wsi, wybudowano kościół ewangelicki. Przed i za świątynią znajduje się cmentarz. Nekropolia oczywiście jest ewangelicka, a jej lokalizacja nie budzi zdziwienia. Ewangelicy mieli małe cmentarze rodzinne lub wiejskie, które zazwyczaj usytuowane były na wzgórzach z ładnym widokiem. Historia kościoła, jest podobna do losu innych podobnych obiektów z dawnych Prus Wschodnich sprzed 1945 roku. Rasząg podlega parafii w Sorkwitach, na której nie znalazłam informacji czy nabożeństwa odbywają się w co drugą niedzielę. Bywa, iż stosowane są takie praktyki, ze względu na zbyt małą ilość wiernych. Z dostępnych informacji wynika, iż kościół otwierany jest na okolicznościowe wydarzenia, tj. śluby. Teraz, naszkicuję niedługą historię i spróbuję odczarować wiele znaków zapytania. 3, 2, 1 START Około 300 lat wstecz, było tu ze dwustu mieszkańców. Większość pochodzenia pruskiego, dobrowolnie przeszli na katolicyzm. Nie było innej możliwości. Tu na Warmii wyznaniem, nie tylko dominującym, lecz jedynym, jakie w regionie obowiązywało, był kościół katolicki. Rasząg, nie zawsze nosił tę nazwę. Pierwsze miano wsi założonej przez pruski lud brzmiała Raschink, kolejna Raschung, a ostatnia i również obecna Rasząg. Wieś katolicka na Warmii, założona na prawie magdeburskim, szybko stała się wsią szlachecką. I wszystko byłoby przejrzyste i naprawdę zrozumiałe, ale jedna historia tu całkowicie nie pasuje. Jak do niej doszło? Skąd przybyło mieszkańców innej wiary? Przecież ludzie przybyli z Prus, wyrzekli się luteranizmu i dobrowolnie przyjęli katolicyzm? Zapewne zastanawia was, dlaczego ludność zmieniała wyznanie, spieszę to wytłumaczyć. Po pierwsze "czyj kraj tego religia", a oni uciekli na Warmię, która w tamtym czasie musiała podlegać Biskupom Warmińskim i prawdopodobnie księstwu polskiemu. Po drugie, czerpali korzyści finansowe, gdyż tu mieli mniejsze podatki. Łatwiej przyjąć wiarę włodarza, niż płacić horrendalne podatki. Następnego pytania nie stawiam, spróbuję rozwikłać tę arcyciekawą enigmę. Zatem skupię się na majątku wiejskim i właścicielu. We wsi był folwark, którym zarządzał (1820 r.) Gerkowski, być może był to ten czas i ten człowiek, od którego rozpoczął się nowy rozdział wyznaniowy? Być może, o tym poniżej. Otóż kościół zbudowano przypuszczalnie w 1925 roku. Domniemam, gdyż spotykam inne daty, a żadna nie jest poparta dokumentem. Ewangelicki Skrawek Mazur™, wybudowany w stylu neoromańskim, z kamienia polnego w formie zameczku, wyróżnia wszystko. Nie tylko na tle tutejszego krajobrazu. Jego styl, gdzie by nie był, będzie budził nieprawdopodobny podziw. Mnie również oczarował i z niedowierzaniem przyglądałam się tej unikalnej, zapewne na skalę kraju, budowli. Robiąc zdjęcia, odniosłam wrażenie, jakby ów zabytek pozował. Mały, lecz dostojny. Jak podają fragmenty historii wybudował go miejscowy dziedzic von Plate. Uczynił to dla wiernych. Okazuje się bowiem, iż wieś na Warmii, w tamtym okresie była bardzo ewangelicka, natomiast kościół mieli dopiero w Biskupcu. Czcigodny von Plate uczynił wiernym, do których sam należał, przyjemną przysługę. Miał tu również ławkę z tabliczką imienną. Teraz w wiosce jest jedna ewangeliczka i też ma swoją ławkę. Mimo przeszukania kilkunastu książek historycznych nie udało się odkryć nic więcej. Przejdźmy zatem dalej do cmentarza za kościołem. Znajdują się tu przeważnie groby z 1945 roku, a ostatni należy do Marty Stelzner zmarłej w 1970 roku. Ponoć pochowano tu pastora, lecz bez dowodów, czy innych dokumentów nie mogę potwierdzić tej informacji. Co z majątkiem? Czy istnieje i co w nim jest? Istnieje w olsztyńskim rejestrze zabytków, bez opisu i fotodokumentacji i w ogóle jakichkolwiek dokumentów. Poniżej zimowa galeria zdjęć. "Moje miejsce na mapie" polecam wszystkim małym i dużym.

*Skrawek Mazur™- tak nazywam stare zabytkowe cmentarze ewangelickie i kościoły tegoż wyznania.