Kiejstut i jego zapędy do ognia. Czy dla niego ogień również był darem od Bogów? Czy paląc najeżdżane terytorium, oczyszczał świat ze zła? Czy sam przez swe uczynki był rozpalonym niczym ogień złem? Może kiedyś powstanie historia inna niż wszystkie o łatwopalnym Kiejstucie z Litwy...
Ruiny zamku krzyżackiego w Szczytnie i ich nowe oblicze. Aranżacje zgodne z obecnym trendem. Multimedia, gabloty i dodatkowe zadaszenia… Na każdą pogodę i porę roku. Trudno napisać, iż tego właśnie można było się spodziewać. Wystrój, ba prezentacja odrestaurowanych ruin zaskakuje w pozytywnie. Miejsce zapewne można odwiedzać przez cały rok. Czas na krótki rys historii zamku i skrawek historii Szczytna. Kiedy lokowano miasto? Dlaczego powstał w tym miejscu zamek? Kiedy przestał istnieć?
"Sprowadzenie Krzyżaków [...] było czymś niesłychanie przełomowym w historii całej Europy Środkowo- Wschodniej. To było coś, co można by przyrównać do Wielkich Odkryć Geograficznych".
Wypowiedź prof. Henryka Samsonowicza*
Krzyżacy, przeprowadzając chrystianizację, mieli wielu wrogów. Najeżdżali ziemie innych narodów, czyniąc wszystko, co z tym związane. Wyprawy jednak miały na celu przekonanie obcych ludów, często mówiących w innym języku do wiary w jednego boga. Tu docieramy do Galindii. Zakładając miasta i wioski w Prusach, podejmowano się również budowy obiektów obronnych. Szczytno zaklasyfikowano jako strategiczne miasto. W miejscu niegdysiejszego pruskiego grodziska zaplanowano budowlę obronną. Krzyżacy toczyli często wojny z Litwinami. Najeżdżani Litwini, rewanżowali się tym samym. Do Prus mieli trzy drogi. Jedna z nich prowadziła od Podlasia i Mazowsza przez Szczytno. Ta jest w tym opisie najistotniejsza. Wybudowali strażnice drewniano- ziemną. Często też budowano na podmurówce kamiennej. Jak wynika z historii, zazwyczaj w miejscach strażnic powstawały zamki. Obiekty miały chronić osadników przed atakiem Litwinów na czele z Kiejstutem. Tak również było w Szczytnie. Jako pierwsza powstała strażnica w około 1350 roku. Tę spalili Litwini z rozsławionym w tej materii Kiejstutem (bratem Olgierda i Patryka). W miejscu byłego obiektu wybudowano zamek prawdopodobnie na podmurówce strażnicy. Jeśli wspomniana była z kamienia. Rozpoczęcie budowy murowanego zamku w Szczytnie przypadło na 1380 rok. Wokół zamku osiedlili się polscy bartnicy. Zamieszkali Prusowie. Przybyli też inni. W podobnym czasie lokowano Pasym. Miasto miało jednak kłopoty po pożarze w 1583 roku. W tym czasie zyskało Szczytno, zwłaszcza na warzeniu piwa. Tu przeniesiono jarmark, oczywiście ze szkodą dla rozwoju Pasymia. Miasto kwitło. Było jednym z miejsc polowań księcia Albrechta. Czasy świetności minęły w latach 1766-1790. Natenczas rozebrano część zamku i zasypano fosę. Tak powstały dobrze zachowane ruiny w niegdysiejszej Galindii... Czy całą fosę zasypali...? Być może...
Komentarze